Kefir mayası, kökeni Kafkasya'ya dayanan fermente bir süt ürünü üretiminde kullanılan bir kültürdür. Beyazımsı renkte, karnabaharı andıran yapıya sahip ve genellikle bezelye veya fındık büyüklüğünde tanelerden oluşur. Kefir mayası, inek, keçi, koyun, Hindistan cevizi veya soya sütü gibi çeşitli süt türlerinin fermente edilmesinde kullanılır. Mayanın kalitesi oldukça önemlidir, çünkü kaynağı tam belli olmayan kefir mayası zararlı maddeler içerebilir. Bu nedenle, aktarlardan almak yerine üniversitelerde üretilen kefir mayaları tercih edilmelidir.

Kefir mayası, insan vücudu üzerinde birçok olumlu etkiye sahiptir. Özellikle sindirim sisteminin düzenli çalışmasında önemli bir rol oynar. Biyolojik açıdan metabolizmayı sürekli yapılandıran, vitamin, antioksidan ve mineraller açısından zengin olan kefir mayası, hücrelerin yenilenmesine katkıda bulunur. B12, B1 ve K vitamini açısından oldukça yoğundur. Bu vitaminlerin yeterli kullanımı, böbrek, karaciğer ve sinir sistemi sağlığına olumlu katkılar sağlar.

Kefir mayası yapmak için sterilize edilen süt, yaklaşık 5 dakika kaynatıldıktan sonra 20-25°C dereceye kadar soğutulur. Bu işlem için cam kavanoz kullanılması önerilir. Daha sonra, 1 litre sütün içerisine 30-50 gram kefir tanesi ilave edilir, kavanozun ağzı kapatılır ve 18-24 saat bekletilir. Bu süre içinde tahta kaşıkla sık sık karıştırılır. Kefirin mayalanma süresinin sonunda, metal olmayan temiz bir süzgeçten geçirilir. Süzgeçte kalan kefir taneleri temiz, klorsuz suyla yıkanır ve tekrar süte eklenir. Hazırlanan kefir mayasının kullanma süresi 3 gündür; karanlıkta ve soğukta muhafaza edildiğinde 6-8 güne kadar çıkabilir. Kefirin içerisinde peynir veya sirke kokusu varsa, kefirde enfeksiyon olabilir. Bu durumda taneler temiz suyla yıkanmalı veya yeni kefir taneleri kullanılarak işlem tekrarlanmalıdır. Mayalanmakta olan kefir taneleri, uzun süre süzülemeyecekse buzdolabına konulmalıdır. Kefir mayasını günlük olarak tüketebilirsiniz. Ekşimsi bir tadı olduğundan dolayı, yanında meyve gibi tatlı besinlerle tüketilebilir. Kefir tüketimi kişinin yaşına ve ağırlığına göre farklılık gösterebilir. Yemeklerle birlikte içilebileceği gibi ayrı olarak da içilebilir.